In de bouw wordt BIM (Building Information Modelling) al een tijd ingezet om alle informatie rondom een gebouw te verzamelen en erover te informeren. Momenteel worden er door middel van BIM 3D-modellen gemaakt van het gebouw op basis van de beschikbare informatie.
Deze manier van samenwerken heeft zijn waarde al meer dan bewezen in bestaande projecten: het ontwerp en de uitvoering kan worden versneld, het foutpercentage tijdens het bouwproject wordt gereduceerd en de samenwerking tussen de verschillende partijen verbetert er aanzienlijk door.
De volgende stap van BIM is om van drie-dimensionaal te bewegen naar een vijf-dimensionale weergave van bouwprojecten.
In dit artikel leggen we uit wat 5D BIM precies is en welke toegevoegde waarde dit de komende jaren zal bieden.
Wat is 5D BIM?
BIM wordt momenteel al ingezet om alle informatie rondom een bouwproject te centraliseren. Deze informatie wordt veelal gekoppeld aan 3D elementen die samen een digitale representatie van een gebouw vormen.
5D BIM is de volgende stap, een vijf-dimensionale manier om de fysieke en functionele elementen van een bouwproject te visualiseren. Bij 5D worden de volgende twee elementen toegevoegd:
- De dimensie van tijd en planning (4D)
- De dimensie van geld (5D)
Waarom 5D BIM?
Nog steeds is het gebruik van 5D BIM tijdens het ontwerp- en bouwproces minimaal.
Ontwerpen worden gecommuniceerd door middel van schetsen, losse plattegronden, impressies en materiaalstaten. De opdrachtgever deelt losse ambitiedocumenten en programma’s van eisen. Binnen het vakgebied van IGG – bouwkostenmanagement – ontstaan discussies over oppervlakten omdat verschillende stakeholders tot andere informatie uittreksels (information take-offs) komen vanuit hetzelfde bestand. Er is dus geen centrale waarheid. Laat staan een centraal inzicht in tijd (planning) en geld (budget).
Na afronding van het ontwerp worden tekeningen en modellen overgedragen aan een aannemer. Omdat bij het opstellen van de verschillende informatiebronnen geen rekeningen is gehouden met de voorkeuren van deze aannemer, is het resultaat vaak dat hij zelf nieuwe tekeningen en BIM-modellen gaat maken. Zonde van de tijd.
Bij 5D BIM werken alle partijen met een centrale waarheid en hebben toegang tot de informatie die voor hun relevant is. Zo kunnen bepaalde informatiebronnen (zoals een bouwkostenbegroting) worden afgeschermd van degenen die deze informatie niet mogen zien. Het resultaat is een sneller, beter en vooral leuker ontwerp- en bouwproces. Vooral omdat er minder fouten worden gemaakt en omdat er minder dubbel werk hoeft te worden verricht.
Hoezo sneller, beter en leuker?
In het traditionele ontwerp- en bouwproces wordt in termen van tijd en geld reeds geanticipeerd op wijzigingen van uitgangspunten, procesuitloop, faalkosten en onvoorziene omstandigheden. Daarmee wordt de status quo telkens versterkt. We maken feitelijk budget vrij voor menselijk falen terwijl we datzelfde budget ten goede zouden kunnen laten komen aan de prestaties van het gebouw (lees: beter). Als vanuit een BIM model een directe koppeling is gemaakt met een prijzendatabase, wordt de consequentie van een ontwerpwijziging vrijwel meteen duidelijk en hoeft de expert alleen nog te valideren. Daarnaast kunnen meerdere scenario’s in dezelfde tijd worden beschouwd (lees: sneller, leuker en beter). Dit in tegenstelling tot het traditionele proces waarbij met een ‘wit vel’ wordt begonnen. De kosten van designaanpassingen en andere bouwwijzigingen gaan daarom gepaard met enorm hoge kosten.
De invloed die je kunt uitoefenen om de kosten van verandering binnen een bouwproject te beheersen bevinden zich in de vroege ontwerpfases van een bouwproject. Hierdoor lopen bouwprojecten die volgens het traditioneel proces worden georganiseerd dan ook vaak uit qua tijd en kosten.
BIM faciliteert een goede samenwerking tussen de verschillende partijen vanaf het begin. Wanneer men volgens de BIM-methode werkt, wordt er veel intensiever samengewerkt in de eerdere fasen van een bouwproject. Dit heeft positieve gevolgen voor de kosten en het bewustzijn rondom de kosten. Bovendien resulteert het vaak in een kostenbesparing ten opzichte van de traditionele wijze. Dit geldt overigens niet binnen projecten waar BIM voor het eerst wordt toegepast. BIM levert pas voordelen op als wordt gewerkt met heldere procesafspraken en op elkaar ingespeelde teams die ook eerdere projecten in BIM hebben voltooid.
De voordelen van 5D BIM:
Met 5D BIM kan elk element van een bouwproject inzichtelijk maken, van de oppervlakte tot de prijzen, de planning, lay-outs van gebouwen en meer. Ze geven het projectteam en andere deskundigen de mogelijkheid om goed geïnformeerde beslissingen te nemen.
Het gebruik van 5D BIM zorgt er dus voor dat er in een vroeg stadium van het bouwproject een gekristalliseerde visie ontstaat waarin elk element en detail in overeenstemming is met de uiteindelijke doelstellingen van het gebouw. We lichten de voordelen hieronder verder uit:
Tijd- en budgetbesparingen
Door 5D BIM te gebruiken kunnen projecten in een kortere tijd worden ontworpen en gerealiseerd.
Een hoge voorspelbaarheid van het verloop van een bouwproject
Visuele en data-modellen maken een bouwproject veel voorspelbaarder door het inzicht dat ze bieden. Het projectbereik kan hierdoor veel beter gedefinieerd worden.
Op basis van wiskundige relaties (formules) worden de kosten op basis van het ontwerp, de materialen, de fasering en andere parameters nauwkeurig berekend.
Alle betrokken partijen zijn op de hoogte van de relevante projectinformatie
Doordat met 5D BIM alles gecentraliseerd gedocumenteerd wordt, krijgen alle betrokken partijen een duidelijk beeld van het ontwerp en de gevolgen hiervan voor het budget en de planning. Hierdoor ontstaan er geen verrassingen en kunnen dure fouten worden vermeden.
Real-time inzicht in wijzigingen
De gegevens in BIM worden real-time aangeboden of gewijzigd, waardoor op ieder moment de meest relevante informatie beschikbaar is. Hierdoor wordt het makkelijker om alternatieve concepten of ontwerpwijzigingen te onderzoeken, waardoor de ontwerp- en ramingscyclus aanzienlijk verkort kan worden en het overzicht bewaakt blijft.
Helderheid richting de opdrachtgever over het eindproduct en het budget
Omdat een 5D BIM model een accuraat beeld geeft van het te produceren eindproduct en het beoogde budget, kan de opdrachtgever begrijpen wat er exact in het budget van het project is opgenomen, wat verrassingen achteraf voorkomt.
Veel meer inzicht in de ontwerp-fase
Met 5D BIM kun je uitzonderlijk gedetailleerd werken in de beginfases van een bouwproject. Het modelgerichte werkproces kan er daarnaast voor zorgen dat er minder wijzigingen doorgevoerd dienen te worden.
Ook kunnen tijdens het ontwerpproces vanuit BIM simulaties worden gedaan. Alles is centraal gedocumenteerd, van ontwerp en materialen tot de verschillende partijen die meewerken aan het project en de wettelijke richtlijnen.
Dit zorgt voor veel inzicht in de tijd en het budget dat benodigd is om het bouwproject te voltooien. Hierdoor levert BIM een grote toegevoegde waarde voor alle betrokken partijen. Iedereen heeft de meest volledige informatie op ieder moment, op iedere plek.
Het zorgt ervoor dat potentiële ontwerpverbeteringen in relatie tot de planning en het budget vermeden kunnen worden.
5D BIM en interactief kostenmanagement
IGG gelooft in interactief kostenmanagement waar 5D BIM een belangrijk onderdeel van is. Dit is een omgeving waarin alle relevante data rondom een project en de materialen, maar ook externe factoren zoals huidige wetgeving in meegenomen zijn.
Met 5D BIM wordt er een solide basis gelegd voor het interactief maken van kostenmanagement in de bouw. Aanpassingen worden voor het grootste deel direct zichtbaar in de planning en de benodigde kosten.
Benieuwd naar onze visie achter interactief kostenmanagement? Je leest het in dit artikel.
Ontdek hoe IGG jou kan bij jouw bouwproject
IGG toont al sinds 1988 een integrale visie op bouwkostenadvies en -management. Onze dienstverlening is continu in ontwikkeling, waardoor IGG altijd een goede basis voor kostenbeheersing in de bouw kan bieden.
Benieuwd wat IGG voor jouw bouwproject kan betekenen? Neem dan vandaag nog contact met ons op.